Për miliona njerëz në të gjithë globin, Novruzi nuk është një festë e vogël.
Por është shumë më tepër se kaq, gjithashtu. Nowruz promovon vlerat e paqes dhe solidaritetit midis brezave dhe brenda familjeve. Është një kohë pajtimi dhe fqinjësie, duke kontribuar në diversitetin kulturor dhe miqësinë midis popujve dhe bashkësive të ndryshme.
Cfarë është?
Nowruz është Viti i Ri Persian. Por nuk duhet të jesh detyrimisht Persian për të festuar. I njohur gjithashtu si Nauryz, Navruz ose Noërouz, do të thotë “ditë e re”. Viti i ri do të fillojë të Shtunën, 20 Mars.
Nuk është rastësi që bie në ditën e parë të pranverës. Kalendari iranian është një kalendar diellor, domethënë koha përcaktohet, përmes vëzhgimeve astronomike, nga lëvizja e Tokës rreth diellit. Pra, dita e parë e vitit gjithmonë fillon me fenomenin natyror të ekuinoksit të pranverës.
Nuk është një festë fetare, por përkundrazi një festë universale e fillimeve të reja: duke uruar prosperitet dhe duke mirëpritur të ardhmen ndërsa lë pas të kaluarën. Kjo është arsyeja pse familjet e përdorin këtë kohë për të pastruar thellë shtëpitë dhe dollapët e tyre dhe për të blerë veshje të reja apo sende shtëpiake të reja.
Është një festë njëmujore, e mbushur me festa, punime artizanale, shfaqje në rrugë dhe rituale publike.
Dhe po, shumë ushqim.
Kush e feston atë?
21 Mars u njoh zyrtarisht në 2010 si Dita Ndërkombëtare e Nevrozit nga Kombet e Bashkuara me kërkesë të vendeve duke përfshirë Afganistanin, Shqipërinë, Indinë, Iranin, Kazakistanin, Turqinë dhe Turkmenistanin.
Të rinjtë kirgizistë marrin pjesë në lojën tradicionale ‘Kyz Kumay’ (‘Puth një vajzë’) gjatë festimeve të Nevruzit në kryeqytetin e Kirgistanit Bishkek në 21 Mars 2013.
Më shumë se 300 milion njerëz në mbarë botën festojnë Nevruz dhe e kanë festuar atë për më shumë se 3,000 vjet nga Ballkani në Pellgun e Detit të Zi në Azinë Qendrore në Lindjen e Mesme.